Wiele różnych czynników może być odpowiedzialnych za niezwykły i nieprzyjemny zapach moczu. Najczęstszym źródłem takiego problemu są pewne produkty spożywcze, które zawieramy w naszej codziennej diecie, a do których należą na przykład szparagi czy czosnek. Nieprzyjemny zapach może jednak również wskazywać na rozwój określonych chorób, zarówno tych nabytych jak i genetycznych. Dość często zauważa się obecność zapachu amoniaku, ryby lub mysiego zapachu w moczu.
Mocz jest jednym z kluczowych wydalin naszego organizmu, produkowanym przez nerki. Jakiekolwiek zmiany w jego fizykochemicznych właściwościach mogą sygnalizować wiele różnych schorzeń – analiza podstawowych cech moczu to jedno z najstarszych narzędzi diagnostycznych, które już w starożytności wykorzystywano w medycynie. Zdrowy mocz zazwyczaj jest pozbawiony jakiegokolwiek zapachu lub (co bardziej prawdopodobne) ma lekko kwaśny, charakterystyczny aromat.
Jeśli zapach moczu staje się intensywny i nieprzyjemny, może to świadczyć zarówno o chorobie, jak i wpływie stosowanych leków czy spożywanych produktów. Zmiana zapachu moczu może zniknąć samoistnie po kilku dniach. Jeżeli jednak niezwykły zapach moczu utrzymuje się dłużej niż kilka dni, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Silny zapach moczu może również sugerować odwodnienie – mocz staje się wtedy gęstszy, ponieważ nasz organizm stara się w ten sposób zaoszczędzić wydalany płyn.
Walor zapachowy moczu może być też znacząco wywołany przez naszą dietę. Niektóre pokarmy oraz napoje mogą mieć istotny wpływ na procesy metaboliczne w naszym ciele, tym samym powodując nieprzyjemny zapach moczu. Szparagi (wpływając na zapach już po kilkudziesięciu minutach od spożycia) czy czosnek, jak również intensywnie pachnące przyprawy, szczególnie te orientalne, są typowymi składnikami diety powodującymi nietypowy aromat moczu.
Dziwny zapach moczu, który pojawia się po spożyciu wspomnianych pokarmów, zazwyczaj znika w ciągu kilkunastu – kilkudziesięciu godzin. Intensywny zapach moczu mogą także powodować niektóre leki, na przykład witaminy z grupy B.